Wpływ treningu na ścięgna
Wpływ treningu na ścięgna został przebadany przez naukowców, nie tylko ze względu na potencjalne rehabilitacyjne działanie treningu, ale również w celu spowalnianiu negatywnych efektów starzenia się.
Ścięgno (łac. tendo, tenon) – twór włóknisty (pasmo) zbudowany z wytrzymałej tkanki łącznej właściwej zbitej (włóknistej), o zabarwieniu białawo-srebrzystym. Ma postać mocnych i bardzo odpornych włókien kolagenowych, ułożonych równolegle do siebie i zatopionych w niewielkiej ilości istoty podstawowej. Ścięgno stanowi przedłużenie mięśnia aż do punktu jego przyczepu. Jest istotną częścią mięśni, a jego zadaniem jest przenoszenie siły skurczu mięśniowego na elementy kostne szkieletu. Jego sprężystość jest nieznaczna. Pod wpływem rozciągania wydłuża się tylko o 4% swej długości.
Fibroblasty w ścięgnach reagują na rozciąganie w czasie treningu siłowego, produkując czynnik wzrostu. Czynniki wzrostu powodują, że fibroblasty zwiększają syntezę kolagenu. Cały ten proces dzieje się pod wpływem stanu zapalnego.
Trening siłowy najpierw wywołuje w ścięgnie zwiększenie sztywności, a dopiero później rozmiaru. Mechaniczne właściwości ścięgna najszybciej zmieniają się pod wpływem dynamicznego, a nie statycznego (izometrycznego) bodźca treningowego. Poza tym, ścięgno bardziej reaguje na wysoką, a nie na niską intensywność bodźca. Co ciekawe, skurcz koncentryczny jak i ekscentryczny wpływają podobnie na te adaptacje.
Usunięcie bodźca treningowego odwraca wyżej wymienione adaptacje kolagenu, najpierw redukując sztywność ścięgna, a później jego wielkość.
W wyniku starzenia się, sztywność i wielkość ścięgna może się zmniejszać, co wynika głównie z naszej mniejszej aktywności.
Z praktycznego punktu widzenia:
Aby zapobiec degradacji ścięgien, wrócić szybciej po kontuzji, albo wymusić na ścięgnach pozytywne adaptacje, wspinacze powinni iść nie tylko w kierunku izometrycznych zwisów na chwytotablicy, ale również wprowadzić ćwiczenia ekscentryczne i koncentryczne. Przykładem takich ćwiczeń są, np.:
- rolowanie sztangi palcami,
- przechodzenie z chwytu otwartego do półzamkniętego, a nawet zamkniętego.
Oczywiście należy to stosować ostrożnie, dobierając odpowiednią częstotliwość oraz intensywność ćwiczeń.
Jeśli interesuje Cię trening ze mną, zapraszam tutaj.
Bibliografia:
1. The impact of loading, unloading, ageing and injury on the human tendon, S.
Peter Magnusson, Michael Kjaer; 2019 Mar;597(5):1283-1298. http://snip.ly/lrbj83
2. Tkanka łączna właściwa. W: Wojciech Sawicki: Histologia. Warszawa:
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003