Powrót do treningu po Covid
Powrót do treningu po Covid to temat nieco skomplikowany, ponieważ trochę zależy od tego, jak się chorobę przechodziło. Jeden może mieć tylko katarek, a inny będzie przechodził chorobę znacznie, znacznie poważniej. Różne mutacje wirusa również mają wpływ na to, które organy czy systemy ciała są obciążone, w więc mają wpływ na to, jak wygląda powrót do treningu po covid.
Chyba większość moich podopiecznych miała covid. Przechodzili to w bardzo różny sposób, od 2 dniowego katarku, po 2 ciężkie tygodnie i powolny powrót do zdrowia.
Jedna wspinająca się znajoma miała tak duże obniżenie odporności, że pojawiła się borelioza, o której nawet nie wiedziała, że ją ma.
Jeden podopieczny od chyba listopada albo grudnia ma objawy long covid.
Inny podopieczny doszedł do siebie po 2 miesiącach.
Mój covid przypominał raczej upierdliwe przeziębienie. Przez 5 dni miałem na zmianę temperaturę 35,8 w dzień i 38,5 w nocy, duże zmęczenie, bezsenność (ale związaną z bólem stawów albo od covida, albo od leżenia), mocno wyczulony słuch, bóle zatok, bóle głowy, bóle mięśni, mocno obniżony nastrój na początku, lekki kaszel i katar. Po 5 dniach znaczna większość objawów ustąpiła, a z dnia na dzień poprawiało się o ok 10%.
Powrót do treningu po covid to temat, który z oczywistych względów interesuje przede wszystkim osoby związane ze sportem zawodowym. My również możemy się tym sugerować.
Mówiąc o powrocie do treningu po infekcji Covid należy podzielić temat na różne układów ciała, tak jak i sam wirus w różny sposób nasze układy ciała atakuje.
Powrót do treningu po covid pod kątem układu sercowo naczywniowego
Podczas gdy regularne ćwiczenia poprawiają zdrowie układu sercowo-naczyniowego, w dłuższej perspektywie każda sesja ćwiczeń kładzie nacisk na serce i w kontekście choroby sercowo-naczyniowej trening może wywołać potencjalnie śmiertelne arytmie.
Wiele niehospitalizowanych osób z COVID-19 prawdopodobnie nie rozwinie objawów sercowych i będą mogli bezpiecznie wrócić do ćwiczeń.
Mimo to należy zadbać o wyeliminowanie ewentualnych powikłań sercowych związanych z COVID-19 przed powrotem do ćwiczeń.
W różnych źródłach opublikowano zalecenia dotyczące powrotu do sportu dla sportowców wyczynowych z COVID-19.
Hull i in. sugerują powrót do gry dla sportowców z COVID-19 po odpoczynku od sportu przez co najmniej 7 dni po ustąpieniu objawów bez wykonywania dodatkowych badań.
Baggish i in. zaleca, aby przed powrotem na treningu po COVID-19 wszystko sportowcy wyczynowi (w tym bezobjawowi) przeszli wywiad zdrowotny i badania. Objawowym, ale nie na tyle ciężko, aby zostać hospitalizowanym, należy również wykonać EKG.
Phalen i in. zaleca 2-tygodniowy okres odpoczynku po ustąpieniu objawów sportowcom wyczynowym oraz bardzo aktywnym osobom, u których wykryto COVID-19, ale są bezobjawowe. Po tym czasie następuje stopniowy powrót do ćwiczenia pod okiem zespołu medycznego. Dla sportowców którzy są objawowi, ale nie są hospitalizowani, zalecają 2 tygodnie odpoczynku po ustąpieniu objawów, a następnie ocena za pomocą testów troponinowych i EKG.
Jeśli chodzi o sportowców rekreacyjnych, Emery i wsp., poleca wznowienie aktywności o umiarkowanej intensywności bez dodatkowych badań, tylko u tych pacjentów bez wcześniejszej choroby serca, które miały łagodne do umiarkowanych objawy i całkowicie wyzdrowiały.
Barker-Davies i in. jest bardziej zachowawczy i zaleca 2 do 3 tygodni odpoczynku po ustąpieniu objawów. Pacjentom z zapaleniem mięśnia sercowego związanym z COVID-19 zaleca odpoczynek od ćwiczeń przez 3 do 6 miesięcy, a następnie testy z biomarkerami, echokardiografię, monitorowanie rytmu i testy wysiłkowe.
I właśnie temat serca jest najbardziej akcentowany w przypadku covid, bo potencjalne problemy mogą być śmiertelne.
Powrót do treningu po covid pod kątem układu oddechowego
Wskazówki opublikowane w Lancet Respiratory Medicine zalecają dłuższy odpoczynek po zakażeniu, co najmniej 7 dni od ustąpienia objawów u pacjentów skąpo objawowych.
Brak konkretnych wytycznych dla osób pod hospitalizacji czy intubacji, ale wymienia się na podstawie wcześniejszych badań okres nawet 12 miesięcy pogorszenia sprawności. Taka osoba powinna być monitorowana przez pulmonologa podczas powolnego powrotu do sprawności.
Każdy objawowy pacjent powinien wykonać RTG a najlepiej tomografię płuc. Jeśli pojawią się problemy w badaniach, pulmonolog powinien dać wytyczne odnośnie aktywności.
Warto wdrożyć ćwiczenia oddechowe (Przy okazji: cała sekcja z ćwiczeniami oddechowymi znajduje się już w kursie Pancerny CORE – zachęcam się do zapisania na listę. Macie linka w opisie. Dostaniecie info, jako pierwszy + zniżkę + dodatkowe materiały https://wspinaczka.edu.pl/pancerny-core/).
Powrót do treningu po covid pod kątem układu kostnego
Z perspektywy układu mięśniowo-szkieletowego, powrót do ćwiczeń powinien być dyktowany intensywnością objawów bólowych.
Pacjenci objawowi powinni unikać bardzo intensywnych ćwiczeń.
Po ustąpieniu objawów można rozpocząć stopniowe przechodzenie do normalnej aktywności. Chociaż obecnie istnieje brak danych związanych z powrotem do ćwiczeń pod kątem układu kostnego, sugerowane są na początku ćwiczenia o niskiej intensywności przez 1 tydzień, zanim nastąpi powrót do bardziej rygorystycznych ćwiczeń.
Z powodu braku aktywności i utraty siły i wytrzymałości, osoby, które wyzdrowiały z infekcji mogą być narażone na zwiększone ryzyko kontuzji po powrocie do ćwiczeń.
Powrót do treningu po covid pod kątem układu kostnego układu hematologicznego
Tutaj problemy dotyczą głównie pacjentów hospitalizowanych. Najczęściej powikłania zakrzepowe u pacjentów hospitalizowanych to głęboka zakrzepica żylna i zatorowość płucna, udary dużych naczyń, uszkodzenie mięśnia sercowego i zakrzepica palców stóp (słabo dla wspinacza).
Chociaż obecnie nie zaleca się ćwiczeń fizycznych u osób z ostrymi objawami COVID-19 z powodów płucnych i sercowych, ćwiczenia o niskiej intensywności lub przynajmniej unikanie długotrwałego siedzenia mogą zapewnić pewną ochronę przed tendencjami do nadkrzepliwości u nie hospitalizowanych bezobjawowych lub łagodnie objawowych pacjentów z COVID-19.
Są to jednak ogólne wytyczne, bo nie ma danych to potwierdzających.
Układ pokarmowy po infekcji Covid a powrót do treningu
Niektórzy pacjenci z COVID-19 rozwijają objawy w przewodzie pokarmowym, takie jak wymioty, nudności, anoreksja i biegunka. Odsetek pacjentów doświadczających tych objawów jest różna.
Badacze ze Stanford University ocenili 116 pacjentów z COVID-19 i stwierdzono, że 31,9% doświadczyło objawów żołądkowo-jelitowych, a 22% miało nudności i wymiotów oraz 12% ma biegunkę. Wysoki odsetek tych pacjentów (22%) również doświadczyło utraty apetytu.
Główne wytyczne dla sportowców, którzy mieli objawy żołądkowo-jelitowe w ramach COVID-19, obejmują nawodnienie i dostęp do odpowiedniej ilości kalorii, po powrocie do treningu.
Należy monitorować spożycie płynów i kalorii przez cały czas objawowej fazy choroby, jak również w czasie ustania objawów, po powrocie do aktywności sportowca rekreacyjnego.
Long COVID
To dolegliwości związane z infekcją SARS-CoV-2 utrzymujące się powyżej czterech tygodni od wystąpienia pierwszych objawów.
Każda infekcja wirusowa i bakteryjna jest potencjalnie groźna.
Od dawna medycyna posługuje się pojęciem tzw. post-viral syndrome, czyli zespołu powikłań po infekcji wirusowej. Prawie każda taka infekcja w kilku lub kilkunastu procentach przypadków pozostawia po fazie ostrej zespół postinfekcyjny. Mogą to być powikłania po infekcji wirusem grypy, EBV, wirusem Herpes, rhinowirusami czy koronawirusami wywołującymi przeziębienie.
Zespół poinfekcyjny najczęściej może obejmować obniżenie nastroju, zapalenie mięśnia sercowego, przewlekłe zmęczenie, trudności z koncentracją, bezsenność, bóle głowy, ale również problem z węchem i słuchem, problemy z uwagą, utrata włosów. Wirus może nawet uruchomić w naszych ciele autoimmunologię.
Kontrarianie sugerują, że nie ma czegoś takiego jak long covid, a większość objawów musiała istnieć jeszcze przed chorobą. Teraz po prostu pacjent się nimi zajął lub je zdiagnozował. Ciężko przyznać jednak temu rację pod kątem np. utraty węchu czy słuchu.
Wytyczne
Każdy pacjent z COVID-19 dochodzi do siebie w indywidualnym tempie.
Powrót do treningu po COVID-19 powinien opierać się na podejściu do ciała, które obejmuje serce, płuca, hematologię, układ mięśniowo-szkieletowy i układy żołądkowo-jelitowe.
Ćwiczenia nie powinny być wznawiane, jeśli pacjent z COVID-19 ma utrzymującą się gorączkę, duszność spoczynkową, kaszel, ból w klatce piersiowej lub kołatanie serca.
Każdy pacjent z COVID-19 ze schorzeniami układu krążenia lub płuc powinien skonsultować się z lekarzem przed wznowieniem ćwiczeń, nawet jeśli przebiega bezobjawowo.
Konsultacja z lekarzem jest zalecana, jeśli u pacjentów, którzy przebyli COVID-19 wystąpią bóle w klatce piersiowej, gorączka, kołatanie serca lub duszność po wznowieniu ćwiczeń.
W początkowej fazie powrotu do ćwiczeń po ustąpieniu objawów łagodnej infekcji, zaleca się stopniową modyfikację aktywności w okresie 4 tygodni. Sensowna wydaje się zasada 50/30/20/10, opracowana przez National Strength and Conditioning Association.
Objętość treningu w pierwszym tygodniu (po wstępnych 1 lub 2 tygodniach odpoczynku po ustąpieniu objawów) powinna być zredukowana o co najmniej 50% normalnego (przedcovidowego) obciążenia wysiłkowego, a w następnych 30%, 20% i 10%, jeśli pod koniec każdego z tygodni nie pojawiły się jakieś objawy.
Czyli dopiero po miesiącu można wrócić do pełnej intensywności i objętości, jeśli wszystko przebiega prawidłowo.
Przy cięższych przebiegach, czy hospitalizacji, musi to być skorygowane przez natężenie przebytej choroby i może wymagać stopniowego powrotu do aktywność trwająca nawet wiele miesięcy.
Bibliografia:
- Dermot Phelan, Jonathan H. Kim, Eugene H. Chung; A Game Plan for the Resumption of Sport and Exercise After Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Infection; JAMA Cardiology Published online May 13, 2020.
- Jordan D. Metzl, Kathryn McElheny, James N. Robinson, Daphne A. Scott, Karen M. Sutton, Brett G. Toresdahl; Considerations for Return to Exercise Following Mild-to-Moderate COVID-19 in the Recreational Athlete; HSSJ (2020) 16 (Suppl 1):S102–S107
- James H Hull, Mike Loosemore, Martin Schwellnu; Respiratory health in athletes: facing the COVID-19 challenge; The Lancet; June 2020